روان درمانی پویشی کوتاه مدت

روان درمانی پویشی فشرده (istdp) را یک دانشمند ایرانی به نام دکتر حبیب دوانلو طراحی کرده است که در آن روش بلند مدت تحلیل روانی در روش های روانکاوی به یک روش کوتاه مدت، اثربخش و سازمان یافته تبدیل شده است.

روان درمانی پویشی کوتاه مدت، یکی از انواع روش های درمانی است که امروزه در ایران نیز رواج پیدا کرده است، دکتر نیما قربانی یکی از اساتید با تجربه ای است که این رویکرد درمانی را آموزش می دهد و در راستای فراگیری بیشترش کوشش می کند.

در ادامه  در مورد این روش درمانی و تفاوت روان درمانی پویشی و روانکاوی، بیشتر صحبت می کنیم.

روان درمانی پویشی چیست؟

روان درمانی پویشی کوتاه مدت، از آن جا روان درمانی پویشی نامیده می شود که همچون روان درمانی تحلیلی تجربه احساسات واقعی، غلبه بر مقاومت، و توجه دقیق به پدیده انتقال را مبنای خود قرار داده است.

 اما مفهوم سازی آن از ناهشیاری، عوامل مهیاساز آسیب شناختی و روش درمانگری به صورت رادیکال از دیگر مفهوم سازی های تحلیل روانی متمایز است.

یکی از مهم ترین محور های درمان روانپویشی کوتاه مدت، تاکید آن بر رابطه ی درمانی است.

یعنی معتقدند که :

مشکلات ما در رابطه به وجود می آیند و در رابطه نیز قابل ترمیم هستند.

موضع فعال درمانگر و به کارگیری صحیح فنون در این رویکرد درمانی، سبب می شود تا بیمار یا مراجع در کوتاه ترین زمان عمق احساسات و افکار خود را شناسایی و لمس نماید و از این روی اصلی ترین نوع ارتباط و عمیق ترین شکل از فرهنگ صداقت و اصالت در تعامل درمانگر و بیمار متجلی می شود.

روان درمانی پویشی کوتاه مدت نه صرفا به دلیل اینکه در مدت کوتاه تری نسبت به روانکاوی، به رفع علایم اختلال و بازسازی شخصیت می پردازد، بلکه از آن جهت که به افزایش ظرفیت های بیمار در خودشناسی مستمر می انجامد اهمیت دارد و آثاری بیشتر از رفع علائم بیماری های روانشناختی و اختلال های روانی دارد.

 تفاوت روانپویشی و روانکاوی چیست؟

در پاسخ به این سوال همان طور که بیان کردیم یکی از تفاوت های روانپویشی و روانکاوی در مدت زمان درمان افراد است.

یعنی در درمان روانپویشی کوتاه مدت فرآیند درمان نسبت به درمان روانکاوی کوتاه مدت تر است.

البته علاوه بر مدت زمان درمان، تکنیک ها و مداخلات روان درمانی پویشی با روانکاوی دارای تفاوت هایی است، به عنوان مثال درمانگر روانپویشی فعال تر است یعنی در جلسات درمان فعالانه مداخلات درمانی خود را انجام می دهد.

علاوه بر این، در جلسات روان درمانی پویشی فشرده، درمانگر و مراجع باید رو در روی هم بنشینند.

چرا که مهم است درمانگر در فرآیند درمانی بدن مراجع را بتواند در نظر بگیرد.

این در حالی است که در روانکاوی معمولا نیازی به تماس چشمی درمانگر با مراجع نیست، و حتی امکان دارد که مراجع در جلسات درمان روانکاوی بر روی کاناپه قرار بگیرد و تماس چشمی با درمانگر نداشته باشد.

روان درمانی پویشی کوتاه مدت (istdp)

روان درمانی پویشی کوتاه مدت فشرده (istdp) یک نوع از درمان متمرکز بر هیجانات و تجربه محور است.

این درمان فشرده در نظر گرفته می شود زیرا بسیار متمرکز و یک درمان فعال است.

و به طور همزمان ماهیتی تجربی دارد، به این صورت که فرد در طول جلسات درمانی با احساسات متناقضش در ارتباط است.

روان درمانی پویشی کوتاه مدت(istdp) توسط حبیب دوانلو، دکترا دانشگاه مک گیل ساخته شده است و در چندین کنفرانس بین المللی و برنامه آموزشی ارائه شده است.

 میزان اثر بخشی این روش درمانی، بسیار مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است.

 اهمیت دلبستگی

دلبستگی به عنوان یک پیوند عاطفی بین کودک و مراقبین یا والدین تعریف شده است(این مفهوم توسط جان بالبی ارائه شد) و در istdp  نقش مهمی در نحوه تحول و درک مشکلات و حل آن ها ایفا می کند.

قطع ارتباط دلبستگی بین مراقبین یا والدین با فرزند احساسات متناقض و پیچیده ای را ایجاد می کند.

هنگامی که از این احساسات اجتناب شده است و سرکوب می شوند، آن ها به عنوان نیروی محرکه ای شناخته می شوند که به صورت علائم و الگو های رفتاری آسیب رسان، باعث رنج می شود.

در  روان درمانی پویشی کوتاه مدت، هدف ما رو به رو شدن کامل و صادقانه با این احساسات دردناک است و با  این کار، فرآینده بهبودی آغاز می شود.

با این پیشرفت، فرد قادر می شود که هم خودش و هم دیگران را ببخشد و اجازه ارتباط واقعی و معناداری را بدهد که در آن احساس قدرت می کند.

این امر با رویارویی با تمام احساسات مربوط به مشکلات دلبستگی از جمله خشم، غم، عشق، نزدیکی و احساس گناه امکان پذیر می شود.

بدون مواجهه با همه این احساسات، بسیاری از افراد با تلاش برای بخشش صرفا شناختی که سطحی است و بنابراین احساس اصیل ندارند، رنج برده اند.

هدف در istdp داشتن سطح عمیق تر از رشد، بهبودی و ارتباط است.

رابطه با درمانگر : انتقال

در این رویکرد درمانی، ما از روابط با درمانگر به شدت استفاده می کنیم، در اصطلاح فنی از آن به عنوان استفاده از انتقال یاد می شود.

ما می توانیم احساسات و واکنش های شما را در جلسات درمان نسبت به درمانگر را کشف و درک کنیم.

همچنین، ما می توانیم آنچه را که اتفاق می افتد را به عنوان مثالی از آن چه در روابط دیگر رخ می دهد، در نظر بگیریم و مورد بررسی قرار دهیم.

باز هم، اکنون ما فرصتی برای مواجهه صادقانه با احساسات شما را داریم.

احساسات

روان درمانی پویشی کوتاه مدت Istdp تکنیکی متمرکز بر احساسات است که در آن شما به طور فعال احساسات مختلفی را در طول جلسه تجربه می کنید.

هدف از این تکنیک، آگاهی از تجربه جسمی (بدنی) درونی همه احساسات خود است.

به عنوان مثال، عصبانیت به عنوان یک احساس جسمی در درون شما چگونه تجربه می شود.

هدف این نیست که عمل کنید یا تخلیه هیجانی انجام دهید(مانند دادن زدن، ضربه زدن) که همان چیزی است که غالبا در اصطلاح عامیانه به آن عصبانیت گفته می شود.

در روانپویشی کوتاه مدت، چنین رفتار های مخربی خشم در نظر گرفته نمی شود.

بلکه موانعی برای ارتباط عمیق با تجربه جسمی سالم خشم محسوب می شود.

همانطور که می توانید با آرامش با طیف وسیعی از احساسات خود مانند عصبانیت، ناراحتی، احساس گناه، بخشش و عشق رو به رو شوید، می توانید از این احساسات به شکلی مولد برای تقویت صمیمیت و نزدیکی با افراد زندگی خود استفاده کنید.

احساس آزادی و رفاه با توانایی یا ظرفیت رو به رو شدن با احساسات شما فراهم می شود نه شرایط بسیار معمول نادیده گرفتن و اجتناب از احساسات.

در جلسات روان درمانی، ما پاسخ های شما را به مواردی که ارائه می شود نظاره خواهیم کرد. شما کم کم عادت می کنید که به بدن خود توجه کنید. بنابراین، احساس تعادل ایجاد می شود.

به عنوان مثال، شما می توانید از احساسات و افکار خود به عنوان راهنمای زندگی خود استفاده کنید.

اضطراب

اضطرابی که تجربه می کنید راهنمای مفیدی در طول جلسات مشترک ما خواهد بود.

اضطراب معمولا به عنوان عواملی بیرونی مربوط می شود که به عنوان تهدید دیده می شود (به عنوان مثال آزمون یا سخنرانی در جمع).

اضطراب همچنین می تواند توسط عوامل استرس زای درونی فعال می شود.

به طور خاص، برای این روش درمانی از آن به عنوان راهی برای تشخیص زمان فعال شدن احساسات استفاده می شود.

مداخلات درمانی که در روانپویشی کوتاه مدت، استفاده می شود به چگونگی بروز اضطراب در هر لحظه بستگی دارد.

این عمل ساده به افزایش ظرفیت تنظیم و تحمل اضطراب در بیمار کمک می کند.

این عمل برای ایجاد احساس آرامش و قدرت در مواجهه با چالش های زندگی عمل می کند.

علاوه بر این، به ما کمک می کند تا درگیری های عاطفی را تشخیص دهیم تا بتوانیم آن ها را هدف قرار دهیم و با آن ها رو به رو شویم.

مکانیزم های دفاعی

دفاع ها مجموعه ای از راهبرد های شناختی، هیجانی و بین شخصی ای هستند که به فرد کمک می کنند تا افکار و احساسات اضطراب آور خود را خارج از آگاهی نگاه دارد.

بدیهی است که چنین تلاش هایی جنبه ی خود فریبی دارند و موجب تحریف واقعیت می گردند.

اما این تاوانی است که فرد در جهت کسب آرامش موقت و رهایی از اضطراب می پردازد.

مکانیزم های دفاعی به روش های مختلفی توصیف و دسته بندی شده اند.

برای اهداف ما در istdp ، ما آن ها را به عنوان رفتاری می دانیم که مانع پیشرفت درمان می شود.

 مداخلات درمانی نیز بر پایه کاهش دفاع هایی که مانع از تجربه احساسات می شوند و با توجه به ظرفیت و توانایی و شخصیت بیمار برنامه ریزی می شود.

در واقع هدف روان درمانی پویشی کوتاه مدت، مقابله با دفاع هایی است که بیمار بر ضد صمیمیت و نزدیکی احساسی با درمانگر به کار می برد.

گاهی اوقات افراد تا حدودی نسبت به عمل دفاعی خود جهت فرار از تجربه احساسات دردناک آگاهند ولی در اکثر مواقع آگاه نیستند.

کلام آخر

به طور کلی، پژوهش های مختلف نشان داده است که روان درمانی پویشی کوتاه مدت برای طیف وسیعی از مشکلات همچون اضطراب، افسردگی، اختلالات پایدار شخصیتی و … موثر بوده است.

اگر خواهان انجام روان درمانی پویشی کوتاه مدت هستید، در درجه ی اول باید روان درمانگر خوب را شناسایی کنید و سپس در جلسات درمان به صورت منظم و پیوسته شرکت کنید.

می توانید در سایت روان درمانی آنلاین دریچه نیز این روش درمانی را دریافت کنید.