تجربه کردن تحقیر در دوران کودکی و یا ایجاد احساس شرم در کودکان، دارای عوارض و تاثیرات مخربی در سنین بزرگسالی برای این افراد است.
تحقیر باعث ایجاد احساس شرم می شود.
احساس شرم، نیز به احساس و یا حالت عاطفی بد، بی ارزش، فرومایه و دارای نقص اساسی اشاره دارد.
همچنین، وقتی در دوران کودکی در فرد توسط والدین یا مراقبین احساس شرم، بی ارزشی و تحقیر ایجاد شود، تاثیرات مخربی برای آن ها به دنبال خواهد داشت.
اثرات مضر شرمندگی در فرد می تواند طولانی مدت باشد.
در ادامه با ما همراه باشید تا در مورد عوارض تحقیر در دوران کودکی و تاثیر آن در بزرگسالی توضیح دهیم.
تحقیر چیست؟
به طور کلی تحقیر (شرم ایجاد کردن) شامل :
- اظهار نظر های کلامی : « اینقدر مثل بچه ها رفتار نکن!» ، «خیلی بی عرضه هستی»، «یعنی آنقدر احمق هستی که …»
- تحقیر کردن در فضای عمومی
- تحقیر کردن در رسانه های اجتماعی و غیره است
و این تحقیر شدن برای آن ها دارای عوارضی مخرب است.
که یکی از عوارض تحقیر در دوران کودکی احساس شرم است.
معمولا افرادی که تحقیر می شوند در دوران کودکی، احساس شرم دارند، فاقد حس دوست داشتن خود هستند و خود کاذب آن ها تحت سلطه آن ها قرار می گیرد، که ترکیبی است از تکنیک های سازگاری و مکانیزم های مقابله ای که آن ها برای مقابله با آسیب های حل نشده خود ایجاد کرده اند.
احساس شرم چیست؟
شرم احساس دردناکی است که نوعا با احساس کهتری، احساس بی ارزشی و ناتوانی همراه است. افراد شرمگین احساس می کنند که بر ملا شده و در معرض دید دیگران هستند،در حالی که ضرورتا شرم در معرض نمایش و مشاهده حضار واقعی نیست و نقص شخص را به شاهدان نشان نمی دهد.
اما این تصویر سازی برای خود شخص هست که فکر می کند خود معیوبش به دیگران نشان داده می شود.
و در نتیجه با چنین تصویر سازی تعجب آور نیست که می بینیم شرم اغلب تمایل برای فرار و مخفی شدن را به دنبال دارد.
چه عواملی باعث ایجاد احساس شرم می شود؟
منابع و عوامل ایجاد احساس شرم متنوع هستند،
بعضی از افراد به دلیل داشتن والدین انتقاد گر و سرزنش گر که به آن ها(چه مستقیم و چه به صورت غیر مستقیم) گفتند که به نوعی به اندازه کافی خوب نیستند، شرم را تجربه می کنند.
حتی با محبت ترین والدین نیز گاهی اوقات می توانند انتظارات سخت گیرانه ای داشته باشند که باعث می شود کودک احساس کند که نمی تواند این انتظارات را برآورده کند.
به طور کلی، والدینی که بسیار سخت گیر و سرزنش گر هستند، تحقیر کننده هستند، آزارگر کلامی و هیجانی هستند و غفلت می ورزند، کودکانی را بزرگ می کنند که فکر می کند خودشان از نظر بنیادی خوب نیستند.
افراد دیگر ممکن است در تعامل و ارتباط با همسن و سالان خود دچار احساس شرم و تحقیر شوند.
برخی دیگر از عوامل ایجاد احساس شرم می تواند به بستر های اجتماعی و فرهنگی مربوط باشد.
بررسی نقش تروما در تحقیر و احساس شرم
ریشه داشتن احساس شرم در تروما ( ضربه روانی یا عقده دوران کودکی) است.
تروما را مردم بیشتر چیزی شدید مانند سو استفاده جنسی و .. می دانند.
در حالی که تجربه های آسیب زای زیادی وجود دارد که مردم آن ها را به عنوان تروما تشخیص نمی دهند.
برای همین بسیاری از افراد تلاش می کنند تا درک کنند که چگونه مواردی مانند غفلت از دوران کودکی می تواند نوعی تروما محسوب شود.
در بیشتر موارد، تروما در دوران کودکی و نوجوانی افراد تجربه می شود.
علاوه بر این، این آسیب به صورت مکرر تجربه شده و به همین ترتیب پردازش نشده و بهبود نیافته است.
برای همین فرد شرطی می شود که به طور روزمره احساس شرم کند وقتی چیزی برای شرم وجود ندارد یا خیلی کم است.
احساس شرم کردن در بزرگسالی، اغلب به این دلیل است که مراقبان اصلی فرد یا سایر شخصیت های مهم به طور روزمره آن ها را شرمگین می کنند، یا آن ها را منفعلانه یا فعالانه سرزنش یا تحقیر می کنند.
چنین شخصی سخنان و رفتار های تحقیر آمیز و غیر واقعی را درونی می کند و به درک آن ها از اینکه به عنوان یک شخص کیست تبدیل می شود.
تأثیر تحقیر دوران کودکی در بزرگسالی
برخی از باور های رایج که ممکن است فرد مبتلا به احساس شرم داشته باشد:
«من دوست داشتنی نیستم، مهم نیستم ، همه چیز تقصیر من است.»
«من نمی توانم کاری را به درستی انجام دهم.»
«من لیاقت چیز های خوب را ندارم.»
«من آدم بدی هستم.»
«هیچ کسی من را دوست ندارد.»
«من هرگز به اندازه ی کافی خوب نیستم.»
«من نمی توانم خود واقعی ام را در اطراف دیگران نشان دهم.»
معمولا یک فردی که احساس شرم دارد دچار اضطراب مزمن و اعتماد به نفس پایین می شود.
برخی از افراد با آسیب رساندن یا عدم مراقبت از خود مقابله می کنند.
در حالی که برخی دیگر، به دیگران آسیب می رسانند و بسیار ضد اجتماعی و خودشیفته می شوند.
عوارض تحقیر شدن در دوران کودکی: رفتار های مخرب ناشی از احساس شرم و تحقیر
- عدم عشق به خود سالم: از آنجا که چنین شخصی معمولا از عزت نفس پایین و احساس تنفر آشکار یا پنهانی از خود رنج می برد، این موارد را نشان می دهد: خود مراقبتی ضعیف از خود، آسیب به خود، عدم همدلی، مهارت های اجتماعی ناکافی و موارد دیگر.
- پوچی: احتمالا، این فرد همچنین احساس پوچی مزمن، تنهایی و کمبود انگیره می کند. آن ها نمی خواهند کاری انجام دهند، هیچ هدف فعالی ندارند و فقط کارهایی را انجام می دهند تا خود را از احساس خود منحرف کنند.
- کمال گرایی: بسیاری از افرادی که با شرم و تحقیر دست و پنجه نرم می کنند، کمال گرایی را نشان می دهند. زیرا در دوران کودکی برای آن ها استاندارد های غیر واقعی در نظر گرفته اند. و به دلیل عدم رعایت، آن ها را مجازات و تحقیر کردند.
- خودشیفتگی: در سوی دیگر طیف، کسانی هستند که در مورد چگونگی ثروتمند شدن، مشهور شدن، قدرتمند شدن و تسخیر جهان تخیلات بزرگی را پرورش می دهند. معتقدند که این احساسات دردناک را از بین می برد، در صورتی که این گونه نیست و در صورت موفقیت هم این اتفاق رخ نمی دهد.
- روابط ناسالم : بسیاری از افرادی که از شرم رنج می برند و تحقیر شده اند، روابط نا سالمی دارند زیرا نمی دانند رابطه سالم چگونه است. یا آن ها در ساخت و نگهداری یک رابطه ناتوان هستند. معمولا آن ها دارای مشکلاتی در روابط با اطرافیان خود هستند.
تحقیر کردن کودک توسط والدین
تحقیر کردن کودک و فرزند چیزی نیست که هر کدام از ما برای کودکان خود تائید کنیم یا عمدا آن را بخواهیم.
با این حال تحقیر کودکان بسیار رایج تر از چیزی است که فکر می کنید.
لغزش زبانی ما که باعث احساس تحقیر و شرم در کودکان می شود، می تواند تاثیرات مخرب طولانی مدتی داشته باشد.
و واقعا می تواند بر سلامت عاطفی و روانی آن ها تاثیر بگذارد.
در صورتی که متاسفانه، استفاده و به کار گیری برخی از واژگان و کلمات تحقیر آمیز برای عده ای از افراد نسبتا عادی شده است.
یعنی تحقیر نه تنها در خانه هایی که والدین یا مراقبین آزار گر وجود دارد، رایج است.
بلکه به طور کلی یک نوع ایجاد نظم و قانون قابل قبول در بعضی خانواده های نسبتا خوب محسوب می شود.
به طور کلی، مدت هاست که از تحقیر کردن به عنوان ابزاری قدرتمند برای اصلاح رفتار کودکان استفاده می شود.
یعنی در گذشته، باور عمومی بر این بود که کودکان هنگامی که احساس بی ارزشی می کنند و تحقیر می شوند، تلاش می کنند تا پدر و مادر خود را راضی نگه دارند، و این روش تحقیر کردن در دوران کودکی دارای کارایی است!
در صورتی که امروز مشخص شده است این احساس بی ارزشی و تحقیر باعث عقده های دوران کودکی می شود.
و معمولا بهبودی از این عوارض های تحقیر در دوران کودکی یک عمر طول می کشد.
بدون شک، کاری که اکثر والدینی که کودک خود را تحقیر می کنند سعی دارند انجام دهند، افزایش آگاهی کودک از پیامد های احتمالی اعمال شان است.
اساسا، اصل این است که شرم نتیجه منفی یک رفتار ناخواسته است، بنابراین پس از اینکه تحقیر شدند به دلیل نتیجه ی منفی از انجام آن رفتار در آینده اجتناب می کند.
اما در اینجا مسئله ی اصلی ایجاد عوارض تحقیر در دوران کودکی و تاثیر آن در بزرگسالی است.
کلام آخر
در اکثر کودکان، احساسات نسبت به ما بزرگسالان دارای تاثیرات بیشتری است.
مخصوصا شرم و تحقیر به شدت احساس می شود و وزن زیاد این احساسات می تواند برای کودکان خیلی سنگین و بیش از حد غیر قابل تحمل باشد.
که باعث تاثیرات مخربی در عزت نفس و شخصیتش می شود.
و حتی این تحقیر های دوران کودکی می تواند باعث پیدایش اختلال های روانی در بزرگسالی شود.
طبیعتا، هرچه میزان تحقیر شدن و احساس شرم بیشتر باشد مشکلات و عوارض بیشتری برای آن ها در بزرگسالی به همراه دارد.
کودکان که تروما روحی را تجربه کرده اند، اغلب احساس شرم می کنند.
از آن جا که این شرم معمولا شناسایی نمی شود، کودک به بزرگسالی تبدیل می شود که از یک شرم مزمن رنج می برد.
شرم مزمن با دیگر حالات هیجانی و درونی همچون عزت نفس پایین، احساس تنفر از خود، احساس گناه مزمن و خشم حل نشده ارتباط نزدیک دارند.
همچنین، این افراد هرگز احساس نمی کنند که به اندازه ی کافی خوب هستند.
در نتیجه، این حالات روانی منجر به رفتار های نا سالم می شود.
همه این احساسات دردناک و پردازش نشده در واقع مربوط به شرایط کودکی آن هاست که در ابتدا آسیب دیده و مورد نقض قرار گرفته اند، اما در حال حاضر و در بزرگسالی هم تاثیرات مخرب زیادی را برای فرد ایجاد می کنند.
به عنوان مثال ممکن است این افراد مشکلاتی را در برقراری ارتباط داشته باشند. و یا عزت نفس پایینی را داشته باشند و غیره.
بنابراین آن ها با این روش ها به شیوه ای که یاد گرفته اند، برخورد می کنند : فعالانه یا منفعلانه به خود یا دیگران و یا هر دو آسیب می رسانند.
افرادی که تحقیر شدن را در دوران کودکی تجربه کرده اند و دارای احساس شرم هستند، در بزرگسالی اغلب از مشکلات روانشناختی متعددی رنج می برند، بنابراین به روان درمانی ممکن است نیاز داشته باشند.
برای بهبود عوارض تحقیر دوران کودکی شما می توانید از خدمات روان درمانی آنلاین دریچه استفاده کنید.
2 دیدگاه. دیدگاه جدید بگذارید
ممنون از مطالب خوبتون.
مقاله خیلی مفید بود